Brakiyal Pleksus Yaralanması Nedir? Nedenleri ve Tedavisi
İçindekiler:
Brakiyal Pleksus Yaralanması Nedir?
Boyun bölgesinde omurilikten çıkan C5, C6, C7, C8, T1 sinir köklerinin birleşimiyle meydana gelen omuz, dirsek, el bilek, parmak hareketlerini ve duyusunu sağlayan karmaşık sinir ağıdır. Bu sinir ağı kolun tüm sinir yapısını oluşturur. Duyu ve motor güç dediğimiz kas uyarılarını boyundan koldaki parmak uçlarına kadar taşır.
Brakiyal Pleksus Yaralanması Çeşitleri
Obstetrik ve travmatik olarak iki şekilde isimlendirilir. Doğumsal kol felci olarak da bilinir. Brakiyal pleksus doğum esnasında bebeklikte veya yüksek enerjili travma ile erişkin yaşta hasar görebilir.
Brakiyal Pleksus Yaralanması Nedenleri?
- Doğum esnasında,
- Motorlu araç kazaları,
- Kesici / delici alet yaralanması,
- Ateşli silah yaralanması,
- Uzun süre kol üzerinde asılı kalma,
- Öğrenci ve askerlerde uzun süre sırtta çanta taşıma,
- Boyun ve omuza yönelik cerrahi işlemler sonucu meydana gelebilir.
Brakiyal Pleksus Yaralanması Bulguları
- Yaralanmanın etkilediği sinire ve derecesine bağlı olarak;
- Üst ekstremitede hiçbir hareketin olmadığı tam felç hali,
- Ağrı,
- Uyuşma,
- Kaslarda güç kaybı,
- Eklemlerde hareket kaybı görülebilir.
Brakiyal Pleksus Tanısı
Brakiyal Pleksus MR görüntüleme ve EMG ile tanı kesinleştirilebilir.
Brakiyal Pleksus Yaralanması Tedavisi
Brakiyal Pleksus Yaralanması tedavisi fizik tedavi, nörolog, ortopedist, el ve mikrocerrahi uzmanı birlikte takip ettiği multidisipliner yaklaşım gerektirir. Doğum esnasında olan obstetrik brakiyal pleksus yaralanmasının çoğu omuzun etkilendiği C5, C6 yaralanması olup çoğu fizik tedavi ile takip edilebilir.
İlerde gerekirse omuz için tendon transferleri yapılabilir. Tüm sinirler (C5, C6, C7, C8, T1) yaralanmış ise fizik tedavi sonrası 3-10 aylıkken tekrar değerlendirilip sinir iyileşme bulgusu yok ise (özellikle biseps fonksiyonu dönmemişse) sinir onarımı ya da sinir transferleri yapmak gerekir. Burada en önemli bulgu biseps fonksiyonudur. Biseps fonksiyonu dirsek fleksiyonu yaptırır. Genel olarak hastalar kabaca 2 grupta ayrılır. Dirsek hareketleri normale dönmüşse yani biseps tendonu çalışıyorsa bu grup iyi prognoz yani sonuçlar daha iyidir.
Biseps fonksiyonunda ilerleme ya da düzelme yoksa hasta dirsek bükülmesi kısıtlıysa bu hasta grubu kötü prognoza sahiptir. Yani bu hasta grubunda belirli bir dereceye kadar düzelme elde edilebilir. Brakial pleksus yaralanmalarının cerrahi tedavisi el cerrahisi veya mikrocerrahi hekimlerince yapılmaktadır.
Travmatik Brakiyal Pleksus ise kesici delici alet yaralanması ile olmuşsa eksplore edilerek sinir onarımına yapmak gerekir. Omurilikten sinirler tamamen kopmuş ise sinir transferleri yapmak için cerrahi gerekir. Diğer yaralanmalarda 3 aya kadar fizik tedavi yapmak bir gelişme yok ise sinir cerrahisi açısından tekrar değerlendirmek gerekir. 6. aydan sonra yapılan cerrahi işlemler pek faydalı olmamaktadır.