İçindekiler:
Enkondrom Nedir?
Enkondrom kemiklerin medullasında (kemik iliği), hyalin kıkırdaktan oluşan iyi huylu kemik tümörleridir. Genellikle orta yaşlarda tanı alırlar. Tanı sıklıkla farklı bir neden için çekilen MR veya röntgenler ile rastlantısal olarak konulur.
En sık el kemiklerinde ve uzun kemiklerin orta kısımlarında bulunurlar. Genellikle iyi huylu olmakla birlikte nadiren (%1) oranında kötü huylu bir hal alarak kondrosarkom adı verilen kemik kanserine dönüşebilirler.
Enkondrom Belirtileri
Enkondrom genellikle herhangi bir klinik belirtiye neden olmazlar. Nadiren patolojik kırıklara ve ağrıya neden olabilirler. %1 oranında kanserleşebilerek (kondrosarkom) uzuv ve hayati kayba neden olma ihtimalleri mevcuttur.
Enkondrom Tanısı
Enkondromlarda tanı genellikle rastlantısal olarak konulur. Farklı bir nedenle bölgenin çekilen röntgen veya MR incelemesinde karşımıza çıkarlar. Heterojen görünümlü, ilerleyici, büyüyen, patolojik kırıklara neden olan veya şekil değiştiren enkondromlara biyopsi yapmak ve bu parelelde patolojik tanı koymak gereklidir. Çünkü enkondrom düşük dereceli kondrosarkom ile karıştırılabilir.
Bu nedenle takip esnasında karakter değiştiren enkondrom tümörlerine biyopsi yapılıp tanısı kesinleştirilmelidir.
Enkondrom Ameliyatı
Enkondrom asemptomatik ise herhangi bir şekilde tedavi edilmesine gerek yoktur. Bu hastaların 6-12 ayda bir röntgen veya MR ile takibi gereklidir. Bu takiplerde tümör stabil ise takip aralıkları uzatılabilir.
Takipleri esnasında büyüme gösteren lezyonlar, semptomatik olanlar, patolojik kırık nedeni olanlar, biyopside düşük dereceli kondrosarkom şeklinde raporlananlar veya ilk tanıda çok büyük olan lezyonlarda cerrahi tedavi yapılmalıdır.
Cerrahi tedavide kemiğin içerisindeki enkondrom tümörü, küretaj adını verdiğimiz operasyon ile kazınır ve yerine kemik çimentosu (sement) konularak plak ile tespit edilir. Küretaj yapılan tümör dokusu patolojik incelemeye gönderilir. Nüks riski açısından hastanın önce 6 aylık sonra da yıllık olarak MR ile takip edilmesi gereklidir.
Enkondrom Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Enkondrom hastaları semptom vermiyor ve radyolojik görünümü selim ise ameliyat edilmesine gerek yoktur. Yukarda bahsettiğimiz cerrahi gerekli olan enkondrom tümörleri ameliyat edilmezse malign transformasyon adını verdiğimiz kansere dönüşüm riski mevcuttur.
Bunun dışında büyük enkondrom tümörlerinde kırık riski olduğundan cerrahi tedavi edilmemeleri halinde kırık gelişebilir.
Enkondrom Ameliyatı Sonrası Fizik Tedavi Gerekli Mi?
Enkondrom tümörünün ameliyatı sonrası fizik tedavi ihtiyacı ameliyat edilen bölgenin yerleşimine göre değişmektedir. Ekleme yakın olan enkondromlarda veya eldeki tümörlerde cerrahi tedavi sonrası eklem sertliği ve hareket kısıtlılığı gelişir. Bu nedenle bu bölgelerdeki tümörlerin ameliyatı sonrası fizik tedavi gerekir.