Menisküs Yırtığı Ameliyatı Nedir? Tedavisi Nasıldır?

Menisküs yırtığı ameliyatı sonrasında hastalar bir gün sonra yürümeye başlayabilir. Ameliyatı ortalama 1 gece hastane yatışı gerektiren bir operasyondur. Ameliyat sonrasında hastalar sıkı bir egzersiz ve rehabilitasyon programına tabi tutulurlar.

Menisküs Yırtığı Nedir?

Menisküsler dizin içerisinde bulunan eklem koruyucu yapılardır. Sağlıklı diz ekleminde iç menisküs ve dış menisküs olmak üzere C şeklinde 2 adet bulunur. Diz ekleminde yastık görevi görürler. Yükün dengeli şekilde dize dağılmasını sağlayarak kıkırdakları korurlar. Eklem içerisinde bulunan bu yapı travma sonucu veya yoğun kullanım sonucu hasar görebilir. Travmatik yırtık veya dejeneratif yırtık şeklinde karşımıza çıkar. Travma sonucu menisküsün yırtılması genç hastalarda veya sporcularda daha sık görülür. Dejeneratif yırtıklar ise yaşlılık ve tekrarlayan mikro travmaların birikmesi sonucu karşımıza çıkar. Dizin yoğun kullanılması, kilo, kullanım alışkanlıkları dejeneratif yırtıkların oluşmasına zemin hazırlar.

Menisküs Yırtığı Çeşitleri

Menisküs Yırtığı Belirtileri

Menisküs yırtıklarının en önemli bulgusu ağrıdır. Özellikle eklem çizgisinde oluşan hassasiyet en sık bulgudur. Takılma, kilitlenme gibi mekanik semptomlar eşlik edebilir. Menisküs yırtığına bağlı oluşan ödem dizde şişlik yapabilir. Eklem içerisinde sıvı birikmesi, diz çevresinde şişlik görülebilir. Baker kisti, parameniskal kist gibi sıvı birikimlerine sebep olabilir.

Menisküs Yırtığı Tedavisi

Menisküs yırtığı farklı şekillerde karşımıza çıkabilir. Horizantal yırtık, radial yırtık, kova sapı yırtık gibi farklı yırtık tipleri görülebilir. Her yaşta yırtığın tipine göre ve oluşma zamanına göre tedavi yaklaşımları değişiklik gösterir. Takılma, kilitlenme gibi mekanik şikayetler eşlik ediyorsa artroskopik cerrahiler uygulanır. Evre 1, evre 2 stabil yırtıklar fizik tedavi ve ilaçlarla takip edilir. Kova sapı yırtıklar akutsa ve hasta genç ise mutlaka tamir edilmelidir. Stabil horizantal yırtıklar sadece izlem ve şikayetlerin azaltılmasına. Yönelik tedaviler uygulanır.

Menisküs Yırtığı Ameliyatı

Menisküs yırtığı ameliyatı artroskopi dediğimiz ekleme kamera yerleştirerek küçük kesilerden yapılır. Açık bir ameliyat değildir. Ekleme portal dediğimiz delikler açılır. Bir delikten kamera yerleştirilir. Farklı bir delikten küçük el aletleri yardımı ile yırtık menisküse ulaşılır. Menisküs muayene edilerek yırtığın tamiri planlanır. Yırtık tamiri hepsi içerde, içten dışa veya dıştan içe yöntemlerle stabil bir şekilde sağlanmalıdır. Tamir edilemeyen yırtıklarda mekanik semptoma sebep olan kısım çıkarılır. Kısmi menisektomi dediğimiz bu işlemde hastanın menisküsünün bir kısmı alınmış olur. Kısmi menisektomi sadece tamir edilemeyen dejeneratif yırtıklarda uygulanır. Ameliyat bitiminde menisküs stabilitesi kontrol edilir. Ekleme açılan delikler 1 adet cilt dikişi yardımıyla kapatılır.

Menisküs Yırtığı Ameliyatsız Tedavisi

Menisküs yırtıkları takılma ve kilitlenmeye sebep oluyorsa evre 3 yırtık olarak kabul edilir ve artroskopi ameliyatları uygulanır. Evre 1 ve evre 2 dejeneratif yırtıklar medikal tedavilerle ve fizik tedavi yöntemleri ile takip edilir. Medikal tedavilerin yetersiz kaldığı durumlarda enjeksiyon yöntemleri uygulanır. PRP, kök hücre, eksozom gibi tedaviler poliklinik şartlarında ameliyatsız olarak uygulanabilir. Diz çevresi kasların kuvvetli olması ekleme binen yükü azaltarak şikayetleri azaltır.

Menisküs Yırtığı Egzersizleri

Menisküs yırtığında egzersizlerin amacı kuadriseps kasını kuvvetlendirmektir. Ameliyatsız takip edilen hastalara fizik tedavinin amacı kuadriseps kasını kuvvetlendirerek eklem içini rahatlatmaktır. Ameliyat edilen olgularda ise bacağın zayıflamasını engellemek ve hareket açıklığının sağlanması gereklidir. Bunun için izometrik kuadriseps kas kuvvetlendirme ve hamstring germe egzersizleri önemlidir. Ameliyat sonrası dönemde fizik tedavi süreci başlamalıdır. Ameliyatsız tedavilerde ev egzersizleri öncelikle önerilir. Ev egzersizleri yetersiz kaldığı durumda fizik tedavi merkezine başvuru yapılmalıdır.

Kova Sapı Menisküs Yırtığı

Menisküs yırtıkları; sıklıkla spor yaralanması şeklinde görülmekle birlikte, yaşın ilerlemesi ile beraber menisküslerin aşınması sonucu da görülebilmektedir. Menisküs yırtıklarında, yırtığın şekline göre farklı isimler verilir. Radyal, flep, horizontal, vertikal, oblik ve kova sapı yırtıkları; bu yırtık tiplerinden bazılarıdır. Kova sapı yırtık tipi; oldukça büyük ve ileri derecede bir menisküs yaralanmasıdır.

Kilitli diz gelişmesi durumunda kişi dizini bükemez veya düzleştiremez. Ayrıca dizde ağrı şikayeti de ön plandadır. Kilitli diz gelişmesi, ortopedik acil durumlardan bir tanesidir ve en kısa zamanda ortopedik cerrahlar tarafında müdahale edilmesi gerekir. Kova sapı menisküs yırtıkları genelde spor travmaları veya günlük hayatta ani diz hareketleri esnasında bir anda gelişen büyük yaralanmalardır. Bazen de altta yatan küçük bir menisküs yırtığı zaman içerisinde büyüyerek kova sapı yırtığa dönüşebilmektedir.

Diz travması sonrası ani başlayan diz ağrısı, dizde şişlik, takılma ve kilitlenme şikayetleri ile hasta ortopedi hekimine başvurur. Ortopedi hekimi tarafından detaylıca yapılan fizik muayene sonrası hastaya menisküs yırtığı ön tanısı konulur. Hastadan istenen MR tetkiki neticesinde kova sapı menisküs yırtığının kesin tanısı konulur.

Kova sapı menisküs yırtığında kilitli diz tablosu gelişmesi durumu, ortopedinin acil konularından bir tanesidir. Mutlaka cerrahi olarak tedavisi yapılmalıdır. Kilitli olan diz eklemi bir an önce açılmalıdır. Kilitli diz halinin devamı esnasında eklem aralığına sıkışan menisküs dokusu ezilir ve hem kendisi hasar görür hem de sıkıştırdığı diz kıkırdağına hasar verir. Kilitli diz tanısı sonrası hastanın diz eklemine lokal anestezi verilerek çeşitli manevralar ile yırtılan menisküs yerine oturtulmaya çalışır. Bu işlem başarısız olur ise artroskopik (Kapalı diz ameliyatı) teknikler ile yırtık tamir edilmelidir.

Kova sapı menisküs yırtığı mümkün olan en kısa zamanda tamir edilmelidir. Çünkü eklemde yırtık ve serbest olarak hareket eden menisküs dokusu, zamanla ezilerek zarar görür ve tamiri imkansız hale gelebilir. Tedavide artroskopik (kapalı diz ameliyatı) yöntem kullanılır. Kova sapı menisküs yırtığının tamirinde, artroskopik ameliyat ile yırtık menisküs dokusuna dikişler atılır ve rehabilitasyon programı başlatılır.