Skolyoz Ameliyatı Nedir? Nasıl Yapılır?

Skolyoz Ameliyatı Nedir?

Skolyoz hastalığı koronal, aksiyel ve sagittal olmak üzere 3 plandan en az bir tanesinde görülen bir omurga deformitesidir. Birçok olguda altta yatan neden tam olarak bilinmemektedir. Nedeni bilinmeyen hastalıklara idiyopatik hastalıklar denir. Skolyoz hastalığı; idiyopatik, nöromusküler, konjenital, dejeneratif ve patolojik Skolyoz olmak üzere farklı alt tiplere aittir. Skolyoz olgularının yaklaşık %90’ı idiyopatik skolyozlardır. Skolyoz hastalığı kız ve erkeklerde eşit oranda görülür ancak kızlarda ilerleme hızı daha yüksektir.

Günümüzde altın standard skolyoz ameliyatı; omurganın açık yöntemle vidalanarak (enstrümantasyon) eğriliğin düzeltilmesi ve sonrasında ilgili omurga segmentinin dondurulmasıdır (füzyon). Skolyoz ameliyatı ileri derecede omurga deformitesinin hastada kozmetik, fonksiyonel ve/veya hayati sorunlar yaratması durumunda uygulanmaktadır. 40 derecenin üzerindeki eğriliklerde cerrahi tedavi planlanabilir. Skolyoz cerrahi tedavisinde temel amaç eğriliğin düzeltilmesi, ilerlemenin durdurulması, ağrısız ve fonksiyonel bir omurganın elde edilmesidir. 

Skolyoz Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Skolyoz ameliyatı tecrübeli bir cerrahi ekip tarafından, tam teşekküllü hastanelerde, kaliteli cerrahi ekipman kullanılarak yapılmalıdır. Cerrahi esnasında nörolojik komplikasyonları denetleyen nöromonitör (NIM) cihazı kullanılmalıdır. Teknik olarak posterior enstrümantasyon (arkadan vidalama ve dondurma) ve anterior enstrümantasyon (önden vidalama ve dondurma) cerrahi yaklaşımları kullanılır. Operasyonlar esnasında veya sonrasında kan ve kan ürünleri verilebilir. Operasyon sonrası hastalar yaklaşık 3-7 gün hastanede yatırılır. Bu dönemde hastaların yara ve dahili takipleri yapılır. Yürüme ve fizik tedavileri başlanır. 

İpli Skolyoz Ameliyatı Nedir?

Bu yöntem son yıllarda tüm dünya ile birlikte ülkemizde de giderek popülarize olan bir yöntemdir. Uzun dönem sonuçlar henüz bilinmemektedir. İpli Skolyoz ameliyatı kapalı (endoskopik) yöntem ile düzeltilecek omurga segmenti tek taraflı vidalanır, içeriden geçirilen güçlendirilmiş bir ip materyali bu vidalardan eğriliğin tersi yönünde gerdirilir. Bu sayede eğriliğin düzeltilmesi sağlanır.

Omurgaya ayrıca füzyon (dondurma) işlemi uygulanmaz. Bu yönetemle düzeltme işlemi dinamik bir süreçtir. Ameliyat sonrası erken dönemde %70’lik bir düzelme sağlanır iken, büyüme ile birlikte tam veya tama takım düzelme elde edilebilir. Altın standard olan açık yönteme göre daha hareketli bir omurga olması avantajı gibi görülmekle birlikte olası komplikasyonları ve uzun dönem sonuçları tam olarak bilinmemektedir.

İpli skolyoz ameliyatında omurganın büyümesi yönlendirilerek eğriliğin düzeltilmesidir. Bu ameliyatta göğüs kenarından girilen küçük kesilerle ve kamera yöntemi ile omurgaya müdahale edilir.

Bu küçük deliklerden görüntüleme eşliğinde omurga kemiklerine yan tarafından vida koyulur. Daha sonra bu vidalar birbirine iple bağlanarak ipin gerdirilmesi sonucu eğrilik yönlendirilir. Eğriliğin gergin ve dar tarafı esnetilerek düzelme sağlanır. Skolyoz egzersizleri vb. ameliyatsız yakalaşımların işe yaramadığı durumlarda uygun hastalarda ipli skolyoz ameliyatı tercih edilebilir.

İpli Skolyoz Ameliyatı Avantajları

İpli skolyoz ameliyatı en önemli avantajı ise hastanın omurga kemikleri dondurulmaz ve omurga uzaması devam eder. Normal geleneksel ameliyat da sırt da büyük bir kesi olur ve majör bir cerrahidir.

İpli skolyoz ameliyatı ise küçük kesilerden gerçekleştirilir. Omurganın esnekliği korunur ve hareket kaybı en az olur. C veya S şeklindeki eğriliklerde uygulanabilir.

İpli Skolyoz Ameliyatı Dezavantajları

İpli skolyoz ameliyatı en önemli dezavantajı ise tüm hastalar uygulanamaz. Ameliyat başarısındaki en önemli nokta doğru hasta seçimidir. Erişkin çağda ve çok küçük yaşlarda uygulanmaz. Eğriliğin artış hızı ve çocuğun büyüme potansiyeli hakkındaki dengeyi çok iyi analiz etmek gerekir.

Doğru yapılmayan bir cerrahi teknik sonrası eğriliğin tersine çocuk büyüdükçe yeni eğrilikler gelişebilir. Veya büyümesi durmaya yakın çocuklarda yeterli omurga uzaması sağlanmazsa eğrilik yeteri kadar düzelmeyebilir.

İpli Skolyoz Ameliyatı Kimlere Uygulanır?

Omurgasında eğriliği olan, omuz dengesi bozulmuş, sırtında şekil bozukluğu olan ve belirli bir derecenin üzerindeki eğrilikler cerrahi yöntemle tedavi edilir. Cerrahi karar vermede hastanın yaşı, büyüme potansiyeli, eğriliğin derecesi ve eğriliğin artış hızına bakarak bir değerlendirme yapılır.

İpli skolyoz ameliyatı (füzyonsuz kapalı cerrahi) büyüme dostu cerrahi yöntemler arasındadır. Büyüme yönlendirici bir sistem olduğu için omurga boy uzaması devam edecek olan çocuklara uygulanır.

2. Kez Skolyoz Ameliyatı Olunur Mu?

Skolyoz ameliyatı, genel itibarıyla başarı oranı yüksek, fonksiyonel ve tıbbi açıdan yüz güldürücü bir operasyondur. Her operasyonda olduğu gibi Skolyoz cerrahisinde de birtakım komplikasyonlar tanımlanmıştır ve günlük pratikte görülebilmektedir. Kemik kırıkları, nörolojik hasar gelişmesi, iç organ yaralanmaları, yetersiz düzeltme, düzeltme segmenti çevresi kifoz gelişimi, başarısız füzyon (kaynamama / psödoartroz), enfeksiyon ve implant iritasyonu oluşması bu komplikasyonlardan bazılarıdır. Bu komplikasyonların gelişmesi ve cerrahi dışı tedaviler ile düzeltilememesi durumunda; ikinci kez skolyoz ameliyatı (revizyon skolyoz ameliyatı) gerekmektedir.

Skolyoz Ameliyatı Sonrası İyileşme Dönemi Nasıldır?

Skolyoz ameliyatı sonrası iyileşme dönemi oldukça iyi yönetilmesi gereken, hassas ve incelikleri olan bir husustur. Cerrahinin büyüklüğüne, hastanın ağrı eşiğine, hastanın rehabilitasyon uyumuna göre bu süre değişmektedir. Ameliyatın büyüklüğüne, süresine, kan veya kan ürünlerinin kullanımına ve hastanın ameliyat sonrası vital değerlerine göre bir veya birkaç gün yoğun bakım yatışı gerekebilir.

Ameliyattan hemen sonra fizik tedavi skolyoz egzersizi programı başlanmaktadır. Operasyondan 1 gün sonra hasta oturtulur ve yürütülür. Yaklaşık 15 gün sonra dikişler alınır. Fizik tedavi ve rehabilitasyonun uyuma göre ve kişisel ağrı eşiği özelliklerine bağlı olarak 3. Haftada kademeli olarak günlük hayatına dönebilir. 3. Ayda kademeli bir şekilde spor yapabilmektedir. 

Skolyoz Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Skolyoz ameliyatında daha önce literatürde tanımlanmış bazı riskler ve komplikasyonlar mevcuttur. Bu komplikasyonlar, cerrahi esnasında veya sonrasında farklı oranlarda görülebilmektedir. Cerrahi dışı komplikasyonların en önemlisi anesteziye bağlı risklerdir. Bunun dışında kemik kırıkları, nörolojik hasar gelişmesi, iç organ yaralanmaları, düzeltme segmenti çevresi kifoz gelişimi, başarısız füzyon (kaynamama / psödoartroz), enfeksiyon ve implant iritasyonu oluşması bu komplikasyonlardan bazılarıdır. Bu riskler tecrübeli bir ekip tarafından; cerrahi esnasında veya sonrasında yapılan müdahaleler ile düzeltilebilmektedir.

Skolyoz Ameliyatı Ücreti Nasıl Belirlenir?

Skolyoz ameliyatı tam teşekküllü bir hastanede, alanında uzman-tecrübeli bir ekip tarafından, en son kalite ve teknolojide malzemeler kullanılarak yapılması gerek çok titiz bir ameliyattır. Bu ameliyatların ücreti de yukarda aşı geçen bileşenlere göre belirlenmektedir. Hasta için oldukça büyük ve meşakkatli bir ameliyat olduğu için tek seferde, mükemmel şekilde uygulanmalıdır. Hasta, ameliyatını yapacak olan cerrahi ekibi seçerken, bu konuları göz önünde bulundurmalıdır.

Skolyoz ameliyatı sonrası tekrarlar mı?

Skolyoz ameliyatında temel hedef; omurganın eğriliğinin düzeltilmesi ve düzeltilen segmentin uygun pozisyonda dondurulmasıdır(füzyon). Füzyon işleminin gerçekleşmediği (psödoartroz / kaynamama) durumlarda hastalık tekrarlayabilir. Yetersiz düzeltme sonucunda da tekrarlama görülebilmektedir. Düzeltme segmentinin üst veya alt veritebralarında da ameliyat sonrası dönemde kifoz veya skolyozlar (postjunctional kifoskolyoz) görülebilmektedir.

Skolyoz ameliyatı felç riski yüzde kaçtır?

Skolyoz ameliyatı alanında uzman-tecrübeli bir ekip tarafından titizlikle yapılması gereken bir operasyondur. Bu operasyon esnasında sinir hasarının takip edilmesi için Nöromonitorizasyon cihazı (NIM) kullanılmaktadır. Bu hususların sağlandığı durumlarda Skolyoz ameliyatında felç riski son yıllarda giderek azalmış ve %1-2 oranlarına indirgenmiştir.

Skolyoz ilerlemesi kaç yaşından sonra durur?

Skolyoz olgularının büyük çoğunluğunun adolesan idiyopatik skolyozlar oluşturmaktadır. Bu hastalarda Skolyoz eğriliğinin ilerlemesi, büyümenin durması ile son bulmaktadır. Bu yaş kadınlarda 11-14 yaş, erkeklerde ise 15-18 civarındadır.

Skolyoz 1 yılda ne kadar artar?

Büyümenin hızlı olduğu yaşlarda adolesan idiyopatik skolyozlarda ve konjenital skolyozlarda hızlı ilerleme görülebilmektedir. Bu nedenle eğriliğin ilerleme riski olan hastalar çok yanın takip edilmeli; fizik muayene ve röntgen tetkileri düzenli yapılmalıdır.

Skolyoz olan hasta hangi sporu yapmamalıdır?

Skolyoz hastalığı olan hastalarda egzersiz kısıtlaması sporun tipine göre değişir. Bu hastaların koşma, tempolu yürüyüş, kardiyo sporları, yüzme, pilates gibi sporları yapmaları faydalıdır ve önerilmektedir. Yeterli spinal alt Yapı ve güçlendirmeye sahip olmayan hastaların fitness salonlarında ağırlık kaldırmaları sakıncalıdır.

Skolyoz ameliyatı boy uzatır mı?

Skolyoz ameliyatında deformite düzeltilip normal bir omurga görünümü sağlanırsa hastalarda boy uzaması görülmektedir. Boy uzamasının miktarı ise deformitenin açısına ve uzunluğuna bağlı olarak değişmektedir.

Skolyoz ameliyatında ölüm riski var mıdır?

Skolyoz ameliyatlarında bazı komplikasyonlar tanımlanmıştır. Hastanın ek hastalıklarına, yapılacak cerrahinin büyüklüğüne, süresine, cerrahi ekibin tecrübesine ve operasyonun yapıldığı hastanenin teçhizatına göre değişmektedir. Genel olarak operasyonlarda gelişen anestezi komplikasyonlarına bağlı olarak çok çok düşük oranlarda ölümler de görülebilmektedir.

40 derece skolyoz görüntüsü nasıldır?

40 derece seviyesinde Skolyoz ileri evre olarak kabul edilmektedir. Bu derede skolyozlar ciddi fonksiyonel bozukluk, solunum hastalıkları, deformite, omuz dengesi bozukluğu, bel dengesi bozukluğu, sırt ve kaburgalarda bariz eğrilik ve hörgüç görüntüsü yaratabilir.

Skolyozu olan kişi yatakta nasıl yatmalıdır?

Yatakta Yatış pozisyonu ile Skolyoz tedavisi arasında bir ilişki yoktur ve Skolyoz hastaları için belirli yatış pozisyonları tanımlanmamıştır. Bu hastaların yatakta yatışı esnasında normal bireylere göre konforunu sağlaması daha zor olabilmektedir. Hastanın rahat ettiği yatış pozisyonu kişiseldir ve deformitenin yerine, yönüne ve büyüklüğüne göre değişir. Bu nedenle tüm skolyoz hastaları için uygun tek bir Yatış pozisyonu belirtilemez.

Skolyoz nasıl rahatlatılır?

SKolyoz hastaları için birçok egzersiz tanımlanmıştır. Bu egzersizlerdeki temel amaç bel sırt ve omuz adelelerini esnetmek ve güçlendirmektir. Bu egzersizlerin bir diğer amacı da skolyozdaki eğriliğin ilerlemesini durdurmaktır. Skolyoz hastalarının ağrıları; genelde Schroth egzersizleri, yüzme ve pilates egzersizleri gibi acelelerin boyunu uzatan egzersizler ile azalmaktadır.

Skolyozu olanlar ağır kaldırabilir mi?

Skolyoz hastalığı olan bireylerine ağır kaldırmaları oldukça sakıncalıdır. Ağır kaldırma durumunun genel olarak omurga sağlığına zararlı olduğu düşünülmektedir. Skolyozu olan bireylerde ise ağır kaldırma hadisesinin, zaten bozuk olan omurga biyomekaniğini tamamen zorladığı belirtilmiştir. Bu durum ağrı, fonksiyon kaybı ve eğriliğin ilerlemesi durumuna sebep olmaktadır.

Skolyoz hastalığı tamamen geçer mi?

Belirli bir derecenin üzerindeki eğriliklerde (yaklaşık 40 derece) skolyoz hastalığı cerrahi olarak tedavi edilmelidir. Tecrübeli bir cerrahi ekip tarafından, uygun bir operasyon ile omurgadaki eğrilik tamamen düzeltilebilir.

Skolyoz beyni etkiler mi?

Skolyoz hastalığı beyni direk olarak etkilemez. Ancak skolyoz hastalığı olan kişilerde eş zamanlı olarak omurilik, beyin sapı ve beyin hastalıkları da görülebilmektedir. Bu nedenle ileri derecede skolyoz hastalığı bulunan kişilerin aynı zamanda beyin sinir cerrahisi ve nöroloji Uzmanı muayenesine giderek ek patolojiler halkında kontrol edilmesi gerekmektedir.