İçindekiler:
Diz Kireçlenmesi (Gonartroz) Nedir?
Diz kireçlenmesi (gonartroz) diz eklemi içindeki yapıların bozulmaya başlaması ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Diz kireçlenmesi (gonartroz) toplumda oldukça sık oranda görülmektedir. Diz ekleminde eklem aralığı daralır, kıkırdak yapı yumuşamaya başlar incelir ve yer yer kaybolabilir.
Eklem sıvısını salgılayan sinovyal hücrelerin yapısı bozulur. Düzgün işlev görmez hale gelir. Menüsküslerde de yırtılmalar oluşabilir. Tüm bu tabloya diz kireçlenmesi (gonartroz) denmektedir. Hastalık 4 evrede incelenir. 4. evre diz kireçlenmesi hastalığın son aşamasıdır.
Diz Kireçlenmesi (Gonartroz) Tedavisi
Diz kireçlenmesi (gonartroz) tedavisi hastalık evresine göre yapılmaktadır. Başlangıç evredeki hastalar egzersizler, istirahat ve non steroidal antienflamatuar ilaçlardan en çok fayda gören gruptur. Kişi kilolu ise kilo vermesi mutlaka gereklidir.
Fizik tedavi egzersizleri yapılması ve kilo verilmesi hem hastalık semptomlarını azaltır hem de hastalığın ilerlemesini yavaşlatır. Başlangıç ve orta evrelerde eklem içi enjeksiyon tedavileri fayda sağlamaktadır. Eklem içine yapılacak olan hyaluronik asit, PRP tedavisi, kortizon enjeksiyonları ile kişi rahatlayabilmektedir.
İleri evrede de ağrı kontrolü için eklem içi enjeksiyonlar tedavide kullanılabilir. Hekim, hastalığın evresine göre uygun tedaviyi seçecektir. Hastanın tedaviden beklentileri önemlidir. Diz kireçlenmesi (gonartroz) tam olarak eski haline dönen bir rahatsızlık değildir.
Bu yüzden ilk başta bu tedavilerden fayda görülse bile şikayetler bir süre sonra tekrar edebilmektedir. Hastalığın ileri evlerinde ameliyat olmak istemeyen hastalara sıvı diz protezi tedavisi uygulanabilir. Bunun dışında günümüzde son evre diz kireçlenmesinin tedavisi diz protezi ameliyatıdır.
Diz kireçlenmesinde (gonartroz) hidrojel tedavisi nispeten yeni çıkan bir tedavidir. Sıvı jel diz içine enjekte edilir. Enjekte edilen bu jel diz içinde erimez ve kaybolmaz, eklem yüzeyleri arasında bariyer görevi görür.
Diz Kireçlenmesi (Gonartroz) Ameliyatı
Diz kireçlenmesi (gonartroz) son evre ise ve kişinin şikayetleri medikal tedaviler ile geçmiyorsa diz protezi ameliyatı yapmak gereklidir. Ameliyatta bozulan kıkırdaklar çıkarılır ve yerine protez konur. Kıkırdak doku eklemden tamamen uzaklaştırılmış olur.
Günümüzde en sık yapılan ortopedik ameliyatlardan bir tanesidir. Ameliyat sonrası kişi ertesi gün hemen ayağa kaldırılır ve yürütülür. Egzersizler verilerek iyileşme süreci takip edilir. Kişi ameliyattan bir gün sonra tuvaletine kendisi gidip gelebilir. Ameliyat sonrası ilk gece rahatsız edici ağrı olabilmektedir. Sonrasında bu ağrı giderek azalır.
Diz Kireçlenmesi Neden Olur?
Diz kireçlenmesi (gonartroz) kesin nedeni tam olarak belli değildir. Daha önce eklem içi kırık geçirilmiş olması, sık tekrarlayan diz travmaları, diz çevresi bağ yırtıkları, menisküslerin alınmış olması gibi durumlarda diz kireçlenmesi (gonartroz) daha erken dönemlerde görülebilir.
Bazı romatolojik hastalıklarda diz kireçlenmesi (gonartroz) sebebi olabilmektedir. Altta yatan hiçbir rahatsızlığı olmayan kişilerde de diz kireçlenmesi (gonartroz) görülebilmektedir. Fazla kilo, dizlerin zorlu ve aşırı kullanılması da kireçlenme hızını arttırmaktadır. Genetik olarak yatkın kişilerde daha erken yaşlarda diz kireçlenmesi (gonartroz) görülebilmektedir.
Diz Kireçlenmesi Önlenebilir Mi?
Diz kireçlenmesi (gonartroz) tam olarak önlenebilir bir rahatsızlık değildir fakat oluşması geciktirilebilir. Bilinen en önemli yöntem aşırı kilolardan kurtulmak ve egzersiz yapılmasıdır. Ailesinde erken yaşta diz kireçlenmesi olan yani genetik olarak yatkın kişiler özellikle bu konuda dikkatli olmalıdır.
Diz çevresi kasların güçlü tutulması ve kilo verilmesi ile dize binen yük azalacak böylece diz ekleminde gelişecek olan harabiyeti azalacaktır. Romatolojik hastalığa sahip kişilerin zamanında tedaviye başlaması erken yaşta gelişecek eklem kireçlenmelerini önleyebilir.
Genç yaşta ön çapraz bağ kopuğu, menisküs yırtığı olan kişiler eğer tedavi olmazlarsa erken yaşta diz kireçlenmesi (gonartroz) ile karşı karşıya kalabilirler.
Diz Kireçlenmesi Şikayetleri Nelerdir?
Diz kireçlenmesi (gonartroz) olan kişilerde uzun süre ayakta durmakla ve uzun yürüyüşlerle birlikte ağrı oluşur. İstirahat ve ilaç kullanımı ile ağrılar genellikle rahatlar. Diz eklemini hareket ettirdikçe dizden katır kutur sesler gelebilir. Diz çevresinde şişlikler olabilir.
Özellikle gün içinde diz eklemi zorlu kullanıldığında gece ağrıları fazla olabilmektedir. Uykudan uyandıran diz çevresi ağrılar olabilir. Zamanla dizi büküp açmada zorluklar olur. Diz hareket açıklığı azalır. Hastalık ilerledikçe şikayetler artarak devam eder.
Diz Kireçlenmesi Tanısı Nasıl Konur?
Diz kireçlenmesi (gonartroz) tanısından muayenede şüphelenilir. İki yönlü diz röntgeni çekilmesi tanı koyabilmek için genellikle muayene ile birlikte yeterli olmaktadır. Diz kireçlenmesi (gonartroz) tanısında MR kesin gerekli bir tanı yöntemi değildir.
